De Amerikaanse regisseur Robert Woodruff regisseerde bij Toneelgroep Amsterdam Ifigeneia in Aulis (08/09).

Woodruff staat in Amerika bekend als een veelzijdig regisseur. Zijn theatrale vocabulaire omvat een opmerkelijk scala van stijlen: van naturalistische eenvoud in Shepard- en Bondvoorstellingen tot barokke deconstructies van Shakespeare en Brecht. Zijn werk valt niet te categoriseren en is alleen onderling verbonden door zijn verbeeldingskracht en de uiterste stiptheid die hij van zijn acteurs en vormgevers verwacht; onophoudelijk en onverzettelijk op zoek naar vernieuwing.

Hoewel hij in New York opgroeide en studeerde begon Woodruff zijn carrière als regisseur in San Francisco. Hij richtte er in de jaren zeventig een eigen theatergroep en het Bay Area Playwrights festival op, een platform voor de ontwikkeling van nieuwe theaterstukken. Hier ontmoette hij Sam Shepard, wat voor beiden de start betekende van een imposante loopbaan. Woodruff werd bekend door zijn regies van Curse of the Starving Class, Buried Child, True West, Tongues en Savage/Love. In deze reeks naturalistische familiedrama’s ontwikkelde hij een sobere regiestijl die meer nadruk legde op tekstuele precisie en raffinement in spel dan op theatraliteit in de vormgeving.

De jaren tachtig markeerden een opvallend keerpunt in Woodruffs carrière: in The Comedy of Errors zette hij, naast een intieme speelstijl, vuurspuwers, acrobaten en jongleurs in om Shakespeare’s teksten over te brengen. De extravagante enscenering bleef niet onopgemerkt in het tot dan toe doorgaans naturalistische Amerikaanse theater. Ook zijn regie van A man’s a man van Brecht viel op door een ver doorgevoerde fragmentatie van de tekst, gecombineerd met onverwachte muziek- en decorwisselingen. In deze nieuwe stijl maakte hij enkele radicale deconstructies van o.a. The tempest van Shakespeare, Happy days van Beckett en het vroege werk van Brecht.

Woodruff zoekt naar dramatische vormen die verontrusten, die continu de verwachtingen van het publiek omverwerpen en dwingen tot een onbevooroordeelde blik op canonieke teksten. In de jaren negentig richtte hij zich vooral op Shakespeare, Euripides en Sophocles. Het werken met klassieke teksten geeft hem ruimte voor persoonlijke interpretatie en meer mogelijkheden om een actuele politieke context te creëren: "De universele thema’s in deze stukken maken het gemakkelijker om de inhoud met mijn leven in verband te brengen. Ik ben niet geïnteresseerd in zomaar een volgend stuk. Het moet zich op een of andere manier verhouden tot wie ik ben, tot wie wij zijn in deze maatschappij, in deze wereld. Het doel is om een theatrale gebeurtenis te creëren die veelzeggend is voor de tijd waarin we leven."

De afgelopen jaren ontwikkelde Woodruff uit deze gedachtegang een stijl die is gebaseerd op samenwerking: vormgevers en componisten dragen in belangrijke mate bij aan zijn visuele stijl. De regisseur vermijdt daarbij graag overeenstemming: Woodruff’s voorkeur gaat uit naar het creëren van opvallende visuele en muzikale tegenstellingen. “Eenheid wordt overschat. Het definiëren van een geheel en dan alle onderdelen laten overstemmen met die eenheid leidt tot een verstikkende beleefdheid. Ik neem liever elk moment apart en laat het branden, laat een kleur er uitspringen en maak die kleur heel fel. Er is iets aan het vermijden van overeenstemming waar ik van hou. Uiteraard moeten de decorontwerper en de kostuumontwerper met elkaar praten over kleur, maar ik houd ze zoveel mogelijk uit elkaar om hun eigen statement kunnen maken. Als iedereen zich tot het materiaal verhoudt op een manier die voor hen waarachtig is, dan is wat daaruit tevoorschijn komt een weerklank van al die stemmen in plaats van een overeenstemming. Dat moet wel interessanter zijn.”

Hoewel hij in New York woont, regisseert Woodruff er zelden omdat de werkomstandigheden bij de grotere streektheaters hem beter bevallen. Hij doceert sinds 1997 regie en acteren bij Columbia University en aan Yale School of drama. Van 2002 tot 2007 was hij artistiek directeur van ART, American Repertory Theatre in Boston. Toneelgroep Amsterdam maakte met dit gezelschap Hemel boven Berlijn.